Người đàn ông cô độc giữa rừng
(Đoàn Giỏi)
(1) Chắc tôi ngủ một giấc lâu lắm thì phải. Khi tôi mở mắt rời khỏi, thấy xuồng buộc lên một gốc cây tràm. Không biết tía nuôi tôi cút đâu. Nghe có tiếng người nói chuyện rì rầm mặt mũi bờ. “A! Thế thì đến nhà chú Võ Tòng rồi!”. Tôi ngồi dậy, dụi mắt nom lên. Ánh lửa bếp từ vô một ngôi lều chiếu qua quýt khuông cửa mở, soi rõ hình những khúc gỗ xếp thành bậc thang dài xuống bến. Tôi bước rời khỏi khỏi xuồng, lần theo đòi bậc gỗ mò lên. Bỗng nghe con cái vượn bạc má kêu “ché… ét, ché… ét” vô lều, và tiếng chú Võ Tòng nói: “Thằng bé của anh nó lên đấy!”.
- Vào phía trên, An! – Tía nuôi tôi gọi.
Tôi bước qua quýt mấy bậc gỗ nhẵn tuột và dừng lại chỗ cửa. Con vượn bạc má ngồi vắt vẻo bên trên một thanh xà ngang, nhe răng dọa tôi. Tía nuôi tôi và chú Võ Tòng ngồi bên trên nhì gộc cây. Trước mặt nhì người, chỗ giữa lều, có để một cái bếp cà ràng lửa cháy liu riu, bên trên cà ràng bắc một chiếc nồi đất đậy vung kín mít. Chai rượu đã vơi và một đĩa thô nướng còn bày bên trên nền đất ngay lập tức dưới chân chủ và khách, mặt mũi cạnh nhì chiếc nỏ gác chéo lên nhau.
(2) – Ngồi xuống phía trên, chú em!
Chú Võ Tòng đứng dậy, lôi một gộc cây vô tối để mặt mũi bếp lửa. Chú cởi trần, mặc chiếc quần ka ki còn mới, tuy nhiên coi bộ đã lâu ko gặt (chiếc gầu lính Pháp có những sáu túi). Cạnh hông, chú treo lủng lẳng một lưỡi lê nằm gọn vô vỏ sắt, đúng như lời má nuôi tôi đã tả. Lại còn thắt cái xanh-tuya-rông nữa chứ!
Tôi ko sợ chú Võ Tòng như cái tối đã gặp chú lần đầu tiên ở bờ sông, mà lại còn nữa song chút cảm tình xen lẫn với ngạc nhiên khá buồn cười thế nào ấy. Tía nuôi tôi ngó tôi, cười cười nhấc cái tẩu thuốc lá ở miệng rời khỏi.
- Ngủ đẫy giấc rồi à? Tía thấy con cái ngủ say, tía ko gọi. Thôi, đã dậy rồi thì ngồi phía trên chơi!
- Nhai bậy một miếng thô nai cút, chú em. Cho đỡ buồn miệng mà! – Chú Võ Tòng nhặt vô lửa rời khỏi một thỏi thô nướng to lớn nhất để vào tay tôi
Con vượn bạc má lại kêu “ché…ét, ché… ét” ở phía bên trên đầu tôi. Tôi cứ mặc kệ nó, vừa xé miếng thịt thô ướp muối sả nướng thơm tho phức mang đến vào mồm nhai, vừa trả mắt nhìn xung quanh ngôi lều. […] Mùi lông khét xông khói lâu ngày tỏa rời khỏi, cùng với một làn khói gì mùi hăng hắc, màu xanh xao xanh cất cánh rời khỏi từ chiếc nồi đậy kín vung sôi “ục… ục…” bên trên bếp cà ràng, khiến tôi có một thứ cảm giác rợn rợn ko tả được. Dường như những cái bóng lặng lẽ ngồi mặt mũi bếp phía trên đang được sống lùi lại từ cái thời kì loài người mới tìm rời khỏi lửa vậy.
(3) Không ai biết thương hiệu thật của gã là gì. Mười mấy năm về trước, gã một mình bơi lội một chiếc xuồng nát đến che lều ở giữa khu vực rừng đầy thú dữ này. Gã sống đơn độc một mình, đến con cái chó để làm quý khách hàng cũng ko có. Hồi ấy, rừng này còn nhiều hổ lắm. […] Một buổi trưa, gã đang được ngủ vô lều, có con cái hổ chúa mò vào, từ ngoài sảnh phóng một cái phủ lên người gã. Bất thần gã tỉnh dậy. Gã vớ luôn luôn cái mác mặt mũi người, cũng ko kịp ngồi dậy nữa, cứ nằm ngửa thế mà xóc mũi mác lên đâm thẳng một nhát vào hàm dưới con cái hổ chứa, nhì chân gã đá thốc lên bụng nó, ko mang đến con cái ác thú kịp chụp xuống người. Con hổ chúa lộn vòng, rơi xuống đất. Lưỡi mác đâm từ hàm dưới thấu lên tận óc, làm nó ko há họng được, tuy nhiên vẫn còn cố vớt cái tát cuối cùng, để lại bên trên mặt gã một hàng sẹo khủng khiếp chạy từ thái dương xuống cổ. Không biết có phải tự đấy mà gã có tên “Võ Tòng” hoặc không? Chứ theo đòi như một vài ông lão nhiều sự, thì ngày xưa, gã là một chàng trai hiền lành, ở tận một vùng xa vời lắm. Gã cũng có gia đình đàng hoàng như ai. Vợ gã là một người đàn bà nom cũng xinh mắt. Chị ấy, lúc có chửa đứa đầu lòng, cứ kêu thèm ăn măng. Gã đàn ông hiền lành, quý vợ rất mực ấy bèn liều xách dao đến bụi tre đình làng xắn một mụt măng. Khi về qua quýt ngang bờ tre nhà thương hiệu địa chủ, thương hiệu này bắt gã bỏ mụt măng xuống và vu mang đến gã lấy trộm măng tre của hắn. Gã một mực cãi lại, tuy nhiên thương hiệu địa chủ quyền thế nhất xã ấy cứ vung tía toong đánh lên đầu gã. “Đánh đâu thì còn nhịn được, chứ đánh lên đầu là điểm cúng phụng ông bà… thì số mày tới rồi!”. Lưỡi dao bên trên tay gã ko mang đến phép thương hiệu địa chủ ngang ngược ê giơ tay đánh tía toong lên đầu gã đến cái thứ nhì. Nhát dao chém trả vào mặt đã gí thương hiệu bóc lột và hống hách này nằm gục xuống vũng máu. Nhưng gã ko trốn chạy. Gã đường hoàng xách dao đến ném trước nhà việc, bó tay chịu tội.
Sau mười năm tù đày, gã trở về làng cũ thì nghe tin cẩn vợ gã đã thử lẽ thương hiệu địa chủ ê, và đứa đàn ông độc nhất mà gã ko biết mặt thì đã chết từ khi gã còn ngồi vô khám lạnh. Người vô xã vốn ghét thương hiệu địa chủ hống hách, khấp khởi ngóng coi cuộc rửa thù bằng máu lần thứ nhì. Nhưng họ đã thất vọng. Gã chỉ kêu trời một tiếng rồi cười nhạt bỏ làng rời khỏi cút. Những người nhiều sự quả quyết rằng chính gã đã có tên “Võ Tòng” từ lúc xách dao đến nhà việc chịu tội. Còn như những chữ bùa xanh xao lè xăm rằn rực bên trên người gã, và gã trở nên một người tuyệt võ từ lúc nào, thì có kẻ nói đó là dấu vết vô những năm gã ở tù, lại có người bảo đó là mới có từ lúc gã cút giang hồ. Hơn mời năm sống trơ trọi giữa rừng, mặc dầu, cũng có nhiều người đánh tiếng mối mai mang đến gã, tuy nhiên tuyệt nhiên Võ Tòng ko để mắt tới một người đàn bà nào nữa. Ở vô rừng nhiều năm chầy tháng, gã ngày càng trở nên kì hình dị tướng. Nhưng ai cũng mến gã ở cái tính tình chất phác, thật thà, lúc nào cũng sẵn sàng giúp đỡ mọi người mà ko hề nghĩ đến chuyện người tao có đền đáp lại hay là không. Điều đó, má nuôi tôi quả quyết, nói một cách vững chán như vậy…
(4) Chú Võ Tòng vẫn ngồi ê, đối lập với tía nuôi tôi, mặt mũi nhà bếp lửa. Tía nuôi tôi tay gắng một cái nỏ lên Chú ý cơ hội tu rượu nom nghía; nhảy test sợi chão nỏ bên trên đầu ngón tay nghe "pưng... pưng..." rồi lại bịa xuống. Chú Võ Tòng ụp rượu rời khỏi chén, tu một ngụm, trao chén quý phái mang đến tía nuôi tôi và nói:
– Con dao găm của anh ấy Hai cùng theo với cánh nỏ này, quá tạo nên sự chuyện. Mình thì nên cần gì cho tới súng? Mấy thằng rụt rè mới mẻ cần thiết súng, vì thế súng không ở gần cũng phun được mà! Phải ko anh Hai? Tôi nhận định rằng súng dở lắm, động cho tới thì kêu ồn ào. Tôi ghét bỏ giờ nổ lắm. Như loại bận tôi thực hiện một vừa hai phải rồi đó. Tách một giờ, bị tiêu diệt ngay lập tức thằng giặc Pháp râu xồm, tuy nhiên loại thằng đứng cơ hội năm, sáu thước ko hoặc biết gì cả. Tới chừng tôi lần rời khỏi toá cây tè liên nghe động loạt soạt, nó mới mẻ quay trở lại thấy tôi, ngay tắp lự phun tôi một phân phát súng mút tuy nhiên trượt. Tiếng súng của chính nó phun rời khỏi tuy nhiên phụ vương con cái bọn chúng nó hoảng lên, la hét chạy lộn xộn mới mẻ khôi hài chứ! Tôi xách cây tè liên cất cánh vô rừng, hóng tối lần trở rời khỏi. [...]
Trong tiếng nói bỡn cợt của chú ý Võ Tòng đem trộn đượm một nỗi phiền chua chát, khiến cho tôi một vừa hai phải ngồi nghe một vừa hai phải nom nhà bếp lửa cháy liu riu tuy nhiên ko ngoài ngậm ngùi.
– Chú em gắng hộ lọ muối bột điểm vách ê trả giùm qua quýt chút! – Chú Võ Tòng thay đổi giọng, hạnh phúc bảo tôi. [...]
(5) Cạnh ngoài, trời rạng dần dần. Đã nghe một vài tiếng đồng hồ chim rừng ríu rít gọi nhau trở dậy đón rạng đông bên trên những ngọn cây xung xung quanh lều. Chú Võ Tòng trao cái nỏ và ống thương hiệu dung dịch mang đến tía nuôi tôi:
- Cứ tình hình này thì bọn chúng nó sẽ bị lần sắp tới đây thôi. Tôi quý anh Hai là bậc can ngôi trường, nên mới mẻ dám lựa chọn mặt mũi gửi vàng. Chứ những mũi thương hiệu độc này tuy nhiên lọt được vào tay một người nhát nhát, thì nó sẽ gây ra nhiều tác kinh hãi đấy. Sở dĩ tôi không đủ can đảm trình bày với bà chị, là còn e bà chị quan ngại điều nguy hại, biết đâu tiếp tục ngăn trở việc làm của tất cả chúng ta.
Tía nuôi tôi vội vàng hứng lời:
- Chú phòng xa vời như vậy cũng phải. Đàn bà nhà tôi còn say mê tín, tin cẩn có Trời, có Phật. Nhưng về cái gan liền dạ thì… chú cứ tin cẩn lời tôi, bả ko bại đồng đội tao một bước nào đâu.
- Vậy thì tôi có lỗi với chị Hai quá trời, để bữa nào tao làm một bữa rượu để tôi tạ lỗi với bà chị của tôi mới được.
Tôi đã bước xuống cởi chão buộc xuồng mà con cái vượn bạc má còn chạy theo đòi rời khỏi cửa, nhe răng nháy nhó, dọa tôi. Tía nuôi tôi đập đập tay vào sườn lưng chú Võ Tòng:
- Xin nhiều tạ chú! Đa tạ chú!
- Có gì đâu anh Hai. Vì nghĩa công cộng mà!
Tía nuôi tôi sườn lưng treo nỏ, hông buộc ống thương hiệu bước xuống xuồng. Tôi cầm giầm bơi lội tuy nhiên còn ngoái lên, nói với:
- Chào chú ạ! Hôm nào chú quý phái đùa, nhớ đem theo đòi một con cái nai hoặc một con cái heo rừng be bé, chú nhá! – Ờ, thể nào cũng có chứ! Chú nuôi đầy rừng, muốn con cái nào chú bắt mang đến đúng con cái khuôn khổ ấy! – Chú Võ Tòng vẫy vẫy tay, cười lớn một thôi dài.